Editie december 2015
- Maak literatuur van vroeger relevant voor vandaag
- 'Teksten mogen best een beetje pijn doen'
- Voor en bij: voorgoed voorbij
- Haalt u de fouten uit deze zin?
- Prettige kerstdagen, gelukkig nieuwjaar
- Weg met dat woord!
- Literatuur is meer dan lezen
- Nieuw jaar, nieuwe kansen
- Nieuwe maand, nieuwe woorden
- Talent Docent Trofee
Weg met dat woord!
In de laatste maand van het jaar is het weer tijd voor lijstjes. Deze keer: de meest irritante woorden. Jaarlijks organiseert het Instituut voor Nederlandse Lexicologie de verkiezing Weg met dat woord!
Kids, oudjes en het gebruik van me als bezittelijk voornaamwoord zijn de ‘verliezers’ van de afgelopen jaren. Een greep uit alle inzendingen van 2015.
Managersjargon
Een probleem wordt een uitdaging genoemd, verandering heet transitie en doelen zijn targets. Veel van de woorden die mensen insturen behoren tot het jargon van managers. De termen zijn vaak ondoorzichtig:
- uitrollen
- proactief
- transparant
- bila (‘bilateraal overleg’)
- escaleren
- klankborden
- oplijsten
- target
- taskforce
- sparren
- faciliteren
- terugkoppelen
- weerhouden
- parkeren
- doorpakken
- implementeren
Jong, hip & Engels
Ook jongerentaal moet het vaak ontgelden. Die taal is doorspekt met Engelse woorden en dat wordt meestal niet gewaardeerd (“waarom niet gewoon Nederlands?”). Ander commentaar is dat het aanstellerig klinkt en onnodig hip.
- awkward
- bae (‘babe’)
- nice
- respect
- awesome
- kapot (goed/moeilijk/etc.)
- random
Verkleinwoorden
Het woord oudjes kreeg in 2014 de meeste stemmen omdat het als denigrerend en negatief werd ervaren. Dat is vaker zo bij verkleinvormen waarbij het niet letterlijk om iets kleins gaat. “Verkleinen is respectloos”, merkt een van de inzenders op.
- dingetje
- vrouwtje/mannetje
- (vrien)dinnetje
- wijntje
- collegaatje
- toppertje
- groentjes
- kindje
- centjes
- vleesje
- setje (‘stel’)
- zuurtje/zoetje
Vaste formules
Niet alleen woorden maar ook woordcombinaties worden veel ingestuurd. Het zijn vaak vaste, betekenisloze zinnetjes die te pas en te onpas gebruikt worden, zoals:
- ik heb zoiets van
- hoe (leuk/cool/tof) is dat?
- helemaal mijn ding
- dat moet je niet willen
- dat gaat ’em niet worden
- een stukje (begrip/verdriet/etc.)
- naar de toekomst toe
Taalfouten
Me moeder, me werk, me boek: het foutieve gebruik van me waar veel mensen de kriebels van krijgen. Een opvallende uitkomst van de verkiezing van 2015, want veel taalfouten worden er niet ingestuurd. Andere zijn:
- ik besef me
- zich irriteren aan
- als mens zijnde
- hun (hebben)
- is (i.p.v. ‘eens’)
Moeilijke woorden, jongerentaal, Engels, denigrerende vormen en veelgebruikte zinnetjes zonder inhoud: allemaal redenen om ons te ergeren aan bepaalde woorden. Niet interessant proberen te doen maar zeggen wat je bedoelt, lijkt de algemene tendens: ‘Doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg’.
Het INL
Het Instituut voor Nederlandse Lexicologie (INL) organiseert sinds 2013 de verkiezing Weg met dat Woord! Wilt u de ergenissen van de afgelopen jaren teruglezen? Weg met dat Woord!
- Login om te reageren