Editie juli 2014

Een Duitser, een Fransman en een Hollander komen in een bar en begrijpen elkaar niet. Het zou het begin van een goedkope mop kunnen zijn. En hoewel er in zo'n mop nooit sprake is van een communicatieprobleem, zou dat er waarschijnlijk wel zijn. De slimme apps op uw slimme telefoon kunnen dat probleem verhelpen. De Nederlander stelt daarbij zijn vraag in het Nederlands aan de vertaalapp, die de vraag in het Frans vertaalt. De Fransman geeft zijn antwoord in zijn eigen taal, wat de Duitser dan weer laat vertalen naar zijn taal. Gezellig is deze technologische tussenkomst niet meteen, praktisch zeker wel. 

Appen met z'n achten

Om heisa rond één smartphone te voorkomen, bestaan er ook applicaties waarbij de gesprekpartners de babbel individueel op hun eigen smartphone kunnen volgen. Daarvoor moet u de app op beide smartphones installeren en de toestellen met elkaar verbinden. Zo kan u dus vanop (korte) afstand in een andere taal communiceren. Sommige apps kunnen tot acht personen in een gesprek aan.

U hoeft niet per se uw tekst in te typen of in te spreken: heel wat apps scannen en herkennen de letters en woorden, en vertalen de hele boel onmiddellijk. Als u op vakantie bent in Rusland of China kan een applicatie die tekens omzet naar ons Latijnse alfabet u ook een heel eind vooruit helpen (bv. Google Translate).

Elk voordeel heeft zijn nadeel

Alleen ... verloopt het meestal niet zo vlot. Want hoewel vertaalapplicaties de laatste jaren veel vooruitgang hebben geboekt, vertonen ze nog steeds tekortkomingen. Zo hebben ze nog steeds moeite met het correct omzetten van geluid naar tekst. ‘We willen graag het Gravensteen bezoeken’ wordt begrepen als ‘Wil ik graag een travestiet bezoeken’. Verwarring kan zo snel ontstaan. Als de uitspraak van een woord lichtjes afwijkt van de standaard, slaat uw smartphone er een slag naar. U kunt dus maar beter geen West-Vlaams of plat Amsterdams praten met uw vertaalapp. De computerstem zit er ook wel eens naast wat intonatie betreft. Gelukkig kunt u de vertaling altijd nalezen.

Ook met grammatica blijven de vertaalapps moeite hebben. Een zin als ‘België is een land heel anders dan de Italiaanse’ werd uit het Italiaans vertaald. Verstaanbaar, maar grammaticaal zeker niet correct. Een ‘kussen’ is dat zachte ding in uw bed, maar het is evengoed zoenen. Met ‘Ik wil het kussen’ vraagt u in een Engelse meubelwinkel misschien wel om een ‘kiss’. Grammatica, woorden met dubbele betekenis en een gebrek aan context blijven dus voor problemen zorgen.

Ik ga op reis en neem mee... mijn smartphone

Toch zal slechts een enkeling het uitsterven van de taalgidsen betreuren. Zeker wanneer we op vakantie vertrekken. Geen extra kilo’s meer, geen gezoek in honderden pagina’s standaardzinnen, geen onbegrijpelijke gesprekken waarbij het raden is naar de uitspraak. Een smartphone past gemakkelijk in uw broekzak, en de meeste apps hebben de mogelijkheid om te vertalen van en naar meer dan tachtig talen. Ook goed voor de portemonnee, want zo’n app is vaak gratis of slechts voor enkele euro’s aan te schaffen. Hou er wel rekening mee dat de meeste apps internetverbinding nodig hebben. Dat is niet altijd vanzelfsprekend, zeker in het buitenland.

De vertaalapp gidst

We namen de proef op de som en trokken de Gentse binnenstad in om toeristen te terroriseren met onze smartphones. Wij stelden onze vragen in het Nederlands, zij antwoordden in hun eigen taal, met een vertaalapp als onze enige gids. In het algemeen spreekt zo’n gids beter dan hij luistert. Wij probeerden er vijf uit voor iPhone.

• Speak & translate ****

We spraken met Andrea uit Italië via ‘Speak & translate’ en begrepen elkaar uitstekend. De app is gebruiksvriendelijk en bovendien gratis. Hoewel er grammaticale foutjes in de vertaling kruipen, begrijpen we elkaar zonder problemen. Volgens Timofey uit Rusland kloppen vier van de vijf woorden, maar begrijpt hij alles.

• SayHi ****

Het gesprek met Duitsers Bernd en Edelhaud verloopt heel vlot via SayHi. Hoewel er soms woorden worden weggelaten en de interpunctie vaak niet klopt, merken we dat SayHi meer dan verstaanbaar is. Zeker bij langere zinnen scoort hij goed. Met Claudio uit Spanje verloopt het eerste contact erg stroef, omdat hij amper Engels spreekt. Als we SayHi erbij halen, praten we vlotter. Claudio: ‘Ik zou de app zeker aanschaffen, lijkt me heel gemakkelijk’. Dat kan voor €1,79.

• iVoice ***

Met deze gratis app communiceren we vlot met de Italiaanse Giovanna. De vertalingen kloppen meestal, hoewel er opnieuw woorden verkeerd begrepen worden. Dat kan ook Luigi uit Italië bevestigen.

• Translate Voice ***

In tegenstelling tot de meeste andere apps begrijpt Translate Voice heel goed, maar vertaalt hij minder goed. We hebben echter geen problemen om Philippe en Maud uit Frankrijk te begrijpen en ook met de Amerikaanse familie Duyshart kunnen we vlot communiceren. Deze gratis app zal u in noodgevallen zeker verder kunnen helpen. 

• iTranslate Voice **