Foutmelding

Deprecated function: The each() function is deprecated. This message will be suppressed on further calls in _menu_load_objects() (regel 579 van /var/www/vhosts/taaluniebericht.org/2014.archief.taaluniebericht.org/includes/menu.inc).

Editie maart 2015

Dit is een oude versie van Taalunie:Bericht en wordt niet meer bijgewerkt. Ga voor nieuwe artikelen naar taaluniebericht.org.

Arts
Arts
Rubriek: 
Auteur: 
Tanneke Schoonheim, INL

Vrouwen in de Woordenlijst

De Woordenlijst noemt ze over het algemeen keurig netjes allebei, de advocaat en de advocate, de bibliothecaris en de bibliothecaresse, de directeur en de directrice. Het verschil tussen de woorden advocaat, bibliothecaris, directeur en de woorden advocate, bibliothecaresse, directrice is echter dat de eerste reeks zowel voor mannen als voor vrouwen gebruikt kan worden, terwijl de tweede specifiek op vrouwen doelt. 

 

Passages als ‘zij is de advocaat van …’, ‘zij was bibliothecaris in …’ en ‘als directeur was zij verantwoordelijk voor …’ zijn op het internet even gewoon als hun equivalenten ‘zij is de advocate van …’, ‘zij was bibliothecaresse in …’ en ‘als directrice was zij verantwoordelijk voor …’.

Dat geldt ook voor het meervoud. Wie zegt ‘daar loopt een groepje advocaten’ kan daarmee een groepje aanduiden dat alleen bestaat uit mannen, dat bestaat uit mannen en vrouwen of dat alleen uit vrouwen bestaat. Wie zegt ‘daar loopt een groepje advocates’ bedoelt daarmee uitdrukkelijk dat het een groepje betreft dat uitsluitend uit vrouwelijke advocaten bestaat. Dat betekent niet dat de vrouwelijke benamingen ondergeschikt zijn aan de mannelijke, maar dat de mannelijke ook neutraal kunnen worden gebruikt. De vrouwelijke benamingen kennen dus een meer specifieke toepassing.

Niet alle persoonsnamen hebben trouwens een dergelijke variant. Dat geldt bijvoorbeeld voor woorden als arts en notaris. Wie aan wil geven dat zijn arts een vrouw is, kan dat alleen maar doen door er het woord vrouwelijk voor te zetten: ‘ik vroeg om een vrouwelijke arts’. Dat is anders dan in het Duits, waar naast Arzt de vrouwelijke vorm Ärztin bestaat. Datzelfde geldt voor de vrouwelijke notaris, waar in het Nederlands geen aparte vorm voor is, maar die in het Duits Notarin wordt genoemd.

Bij de dominee ligt het nog weer iets anders. Naast de vorm dominee die zowel voor mannelijke als vrouwelijke voorgangers kan worden gebruikt, kent het Nederlands de vorm domineese. Dat is echter geen vrouwelijke dominee, maar de inmiddels redelijk gedateerde aanduiding voor de vrouw van een dominee.